Het team
De stad selecteerde samen met IPR 4 teams om een landschaps- en stedelijke ontwikkelingsstrategie te tekenen voor het Rohan & Liben-gebied met een uitwerking in een woningbouwproject, een park en in een participatieplan. Ons team bestond uit de Nederlandse bureaus DS en VenhoevenCS, en de Tjechische bureaus MOBA en Aquatis.
De opdracht
Het studiegebied maakt deel uit van het waterveiligheidsprogramma van de rivier de Moldau in het centrum van Praag. Sinds de laatste grote overstroming (2002) is het gebied toegewezen aan de rivierbedding, wat betekent dat het onder water komt te staan wanneer het water stijgt. De vergunningen lagen al klaar voor het graven van een rivierarm door het Maniny park, om de waterstand iets te verlagen. De opdrachtgever vroeg om een op het landschap gebaseerde ontwikkelstrategie, met een schetsontwerp voor het Maniny park en een woningbouwproject op de rand van de rivier, in Liben.
Ruimte van formaat maken
Ten noorden van Praag maakt de rivier een scherpe bocht en wordt de rivierbedding smaller. Dit congestiepunt zorgt voor extra waterstijging in het studiegebied. Wij stellen voor om het Rohan-eiland en een deel van het Maniny park om te vormen tot overstromingsgebied. Dit zijn 56 hectares obstakelvrije graslanden welke de biodiversiteit helpen met inheemse kruiden. Het beheer met schaapskuddes wordt in Praag elders al veel gedaan, in samenwerking met reintegratieprogramma’s. En het is vooral ook voor iedereen toegankelijk landschap van formaat middenin de stad.
Schetsontwerp woningbouw
Op het eiland Liben stellen we een natuurinclusieve woningbouw voor die door te bouwen de levenskwaliteit van alle inwoners van de Moldau-vallei verhoogt. De gebouwen staan op een parkeergarage die tevens de waterkerende dijk is. Op maaiveld zijn moestuinen aansluitend op het grote gebied met moestuinen. Binnen dit plan kan het momumentwaardige Koleta worden behouden en ingezet voor sociale doeleinden. De Corso verbindt de stedelijke ontwikkelingen met de rivier. Het is een lange geplaveide ruimte met bomenrijen, zitgelegenheid en een forse trappartij naar het park.
Schetsontwerp Maniny park
De plek voor het ruim 20 hectare grote park heeft een lange geschiedenis. Het was een industrieterrein met gebouwen en spooremplacementen, daarna sportvelden, een gedroomde locatie voor de Olympische Spelen, een stortplaats en slaapplek voor daklozen, maar in 2002 veegde de rivier het gebied leeg. De geplande rivierarm door het Maniny park is zo’n grote ingreep dat het alle geschiedenis uit het gebied veegt, het wordt tabula rasa. De bijdrage aan de overstromingsopgave kan en moet intelligenter worden vormgegeven. We hebben de door de klant voorgestelde stroomrichting omgedraaid! En daardoor kunnen we geschiedenis bewaren. Het charmante industriele erfgoed wordt decor voor de zuivering en afvoer van regenwater vanuit de aangrenzende wijk. Want een deel van de verlaging van de waterstand komt door het vasthouden van regenwater in de stad. In het noordelijk deel is een kleinere vallei bedacht, die het regenwater naar de rivier leidt en het stijgende rivierwater vanuit het noorden binnenlaat. De vrijgekomen grond wordt gebruikt om een vluchtheuvel te maken voor mensen en dieren.
Participatie
Onze landschaps- en stedelijke strategie biedt een duurzaam landschappelijk raamwerk, gereed voor programmering. Hiervoor hebben we een uitgewerkte participatiestrategie gemaakt met buren, stichtingen, schapenhoeders als sociaal integratieprogramma, en meer.
Onze inzending onderscheidt zich met het lef om in het centrum van de stad een groots landschappelijke ervaring te bieden aan iedereen. Om woningbouw te combineren met natuurbouw. En waar anderen programmeren kiezen wij voor een robuuste basis en een groot participatieplan.
