link: inaugural lecture Speaker of the living HNI_220422
Zoöp is een organisatiemodel voor samenwerking tussen menselijk en niet-menselijk leven dat de belangen van alle zoë (Grieks voor ‘leven’) behartigt. Het Zoöp-model maakt de stemmen en belangen van niet-menselijk leven onderdeel van de besluitvorming van organisaties.
Hoe gaat dat precies in zijn werk? Concreet betekent het dat er een plek in het bestuur van een organisatie wordt gereserveerd voor een vertegenwoordiger van niet-menselijke levensvormen. Op deze plek zal Maike, die volledig onafhankelijk is van de organisatie en die opereert vanuit de Zoönomische Stichting, als Spreker voor het Leven er voor zorgen dat de belangen van niet-menselijk leven gehoord worden in de keuzes die het Nieuwe Instituut maakt.
Verder verandert er qua structuur eigenlijk niets: de organisatie werkt in alle andere opzichten zoals het altijd doet, maar dan met een vertegenwoordiger die verder kijkt dan de belangen van de mens. En in precies die eenvoud ligt volgens de onderzoekers de kracht van het model: er hoeft weinig op de schop. Vrijwel elke organisatie kan dus als Zoöp aan de slag en voor een directe heropleving van de natuur zorgen. Juristen hebben aan het model meegewerkt om ervoor te zorgen dat de Zoöp logica naadloos in bestaande organisatiestructuren verwerkt kan worden.
Het klinkt wellicht als de toekomst, maar er zijn inmiddels zo’n twintig organisaties die concreet de eerste stappen zetten om het Zoöp model te implementeren en zodoende hun ecologische belasting te keren. Deze proto-Zoöps, zoals deze Zoöps-in-wording heten, verkennen de mogelijkheden en delen de kennis die zij hierbij opdoen met elkaar en het Zoönomisch Instituut zodat er een uitgebreid netwerk aan relevante kennis ontstaat. Het Nieuwe Instituut is zelf de allereerst Zoöp en trapt op 22 april 2022 dit nieuwe organisatiemodel af. Andere organisaties in Nederland, België, Duitsland, Italië en Slovenië werken al met elementen van het model en dragen bij aan de ontwikkeling hiervan.